WYŚCIG SZCZURÓW: RZECZ O SEGREGACJI W SZKOLE
Dążenie do Szkoły „Przyjaznej” vs. Prawdziwe Oczekiwania Uczniów
Współczesna propaganda edukacyjna promuje wizję szkoły jako miejsca „przyjaznego” i „wyrównującego szanse”. Celem jest rozwijanie umiejętności uczniów w pozytywnej atmosferze. Jednak badania wskazują, że uczniowie niekoniecznie pragną takiej szkoły. Wręcz przeciwnie, domagają się zmian, kierując się ku środowisku sprzyjającemu ich własnemu rozwojowi i zdobywaniu wyższych kompetencji.
Wizja Uczniowska: Wyścig Szczurów
Uczniowie o lepszym habitusie i osiągnięciach edukacyjnych dążą do oddzielenia od tych, którzy spowalniają ich tempo nauki. W obecnej perspektywie uczniów, szkoła opiera się na dążeniu do segregacji i selekcji. Zamiast równych szans, uczniowie pragną uczestniczyć w wyścigu szczurów, widząc go jako klucz do uzyskania odpowiedniej pozycji w świecie rynkowym.
Ilustracja Wizji Szkoły
Przyjrzymy się listowi gimnazjalisty opublikowanemu w „Gazecie Wyborczej”, który odwołuje się do teorii Pierre’a Bourdieu. Autor podkreśla potrzebę podziału uczniów na „kujonów” i „nieuków”, zaznaczając istnienie dwóch różnych światów szkolnych.
Dwie Polskie Szkoły
Analizując te dwa pola szkolne, widzimy, że różnią się nie tylko uczestnikami, ale także zasadami funkcjonowania. Bourdieu wskazuje na istnienie odmiennych habitusów i dyspozycji, co jest zauważalne w słowach gimnazjalisty.
Walka o Liceum: Cel Szkoły?
Gimnazjalista wyraża przekonanie, że celem szkoły jest przygotowanie uczniów do egzaminu końcowego, który decyduje o szansach na dostanie się do liceum. W jego perspektywie, zwycięzca tej walki będzie tym, kto posiada wiedzę, umiejętności i determinację. Decyzja, jak dostosować lekcję do klasy, staje się kluczowa.
Segregacja jako Rozwiązanie
W obliczu tych trudności, gimnazjalista argumentuje na rzecz segregacji. Widzi ją jako narzędzie umożliwiające odpowiednie traktowanie obu typów uczniów, przyspieszając postęp tych lepszych i umożliwiając bardziej intensywną pracę z uczniami słabszymi.
Akceptacja Segregacji
Zaskakująco, zarówno „kujony”, jak i „nieuki” zgadzają się z potrzebą segregacji. Widzą w niej równość szans w walce o liceum. Przekonanie to wynika często z dziedziczonego kapitału kulturowego i społecznego środowiska rodzin.
Podsumowanie
Wizja szkoły uczniów oscyluje między dążeniem do segregacji a akceptacją walki o pozycję w systemie edukacyjnym. Ostateczne pytanie brzmi: Czy ta segregacja przyczynia się do realnej równości szans w systemie edukacyjnym, czy też bardziej umacnia istniejące nierówności?